พระราชประวัติ

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา  เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร  รัฐสีมาคุณากรปิยชาติสยามบรมราชกุมารีเสด็จพระราชสมภพ  เมื่อวันเสาร์ที่  ๒  เมษายน  พ.ศ. ๒๔๙๘  (ตรงกับวันขึ้น  ๑๐  ค่ำ  เดือน  ๕  ปีมะแม  สัปตศก) ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน  พระราชวังดุสิต  ทรงเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระองค์ที่  ๓  ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์  พระบรมราชินีนาถ  โดยศาสตราจารย์ นายแพทย์ หม่อมหลวงเกษตร  สนิทวงศ์  เป็นผู้ถวายพระประสูติกาล  และได้รับการถวายพระนามจากสมเด็จพระสังฆราชเจ้า  กรมหลวงวชิรญาณวงศ์  ว่า  สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้า เจ้าฟ้าสิรินธรเทพรัตนราชสุดา  กิติวัฒนาดุลโสภาคย์  พร้อมทั้งประทานคำแปลว่า  นางแก้ว  อันหมายถึง  หญิงผู้ประเสริฐ และมีพระนามที่ข้าราชบริพารเรียกทั่วไปว่า  ทูลกระหม่อมน้อย 

พระนาม  “สิรินธร” นั้น นำมาจากสร้อยพระนามของสมเด็จพระราชปิตุจฉา  เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์   กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร  ซึ่งเป็นสมเด็จพระราชปิตุจฉา (ป้า) ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช

สำหรับสร้อยพระนาม  “กิติวัฒนาดุลโสภาคย์”  ประกอบขึ้นจากพระนามาภิไธยของสมเด็จพระบุพการี  ๓  พระองค์  ได้แก่  “กิติ”  มาจากพระนามาภิไธยของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์  พระบรมราชินีนาถ  พระมารดา  (แม่)  ส่วน  “วัฒนา”  มาจากพระนามาภิไธยเดิมของสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี  พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า  (คือ  สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา  พระบรมราชเทวี)  สมเด็จพระปัยยิกา  (ย่าทวด)  และ “อดุล”  มาจากพระนามาภิไธย  ของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม  พระบรมราชชนก  สมเด็จพระอัยกา  (ปู่)